Εδώ βλέπουμε μια πανοραμική της περιοχής του Ασκίου που η λήψη τη πραγματοποιήθηκε από
την Ανάληψη της Γαλατινής και στην φωτογραφία αυτή διακρίνετε τ δημοτικό διαμέρισμα του Καλονερίου
Δήμος Άσκιου
O Δήμος Ασκίου δημιουργήθηκε το 1997 με την εφαρμογή του σχεδίου ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠOΔΙΣΤΡΙΑΣ και αποτελείται από τα Δημοτικά Διαμερίσματα Καλονερίου, Ναμάτων, Γαλατινής, Εράτυρας, Πελεκάνου και Σισανίου, πρώην κοινότητες και αντίστοιχους οικισμούς. Το δημοτικό μέγαρο στεγάζεται στην περιοχή της Αγίας Κυριακής, 1 χιλιόμετρο από το Δ..Δ Καλονερίου.
Oι οικισμοί του Δήμου βρίσκονται στις δυτικές πλαγιές του Ασκίου όρους. Το όρος Άσκιο ή Σινιάτσικο, με υψόμετρο 2.111μ., είναι από τα κυριότερα βουνά του Νομού Κοζάνης. Πετρώδες και γυμνό από την ανατολική και νότια πλευρά όπου βρίσκεται η Σιάτιστα, η Γαλατινή και η Εράτυρα, διαθέτει στη δυτική πλευρά αρκετή βλάστηση, ιδιαίτερα στον οικισμό Νάματα αλλά και στο Σισάνι.
O δήμος καταλαμβάνει μια έκταση 196,8 χιλιάδες στρέμματα με ποσοστό δασοκάλυψης 8,79% (17,9 χιλιάδες στρέμματα). Oι κορυφές του Ασκίου είναι ενταγμένες στο δίκτυο προστασίας NATURA 2000 σε μια έκταση 79.300 στρεμμάτων. Στις φυσικές ομορφιές του βουνού περιλαμβάνονται το εξωκλήσι του Αγίου Μάρκου, το μονοπάτι Νάματα - Σισάνι - Βλάστη 20 χιλιόμετρα, το σπήλαιο Αγιότρυπα ή σπήλαιο του Αϊ Λιά στην Εράτυρα στη θέση Ισιώματα, το οποίο έχει διάδρομο 50 μέτρα, μια μικρή λίμνη και υπέροχους σταλακτίτες και σταλαγμίτες, ενώ υπάρχουν και κάποιες μικρότερες σπηλιές με ωραίο διάκοσμο στη Γαλατινή.
O συνολικός πληθυσμός του Δήμου ανέρχεται σε 5.388 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 1991. Ανά Δημοτικό Διαμέρισμα έχουμε:
Δημοτικό Διαμέρισμα
Γαλατινή 2.097
Εράτυρα 1.460
Καλονέρι 617
Νάματα 186
Πελεκάνος 614
Σισάνι 414
Σύνολο 5.388
Η περιοχή του Ασκίου, με την πλούσια θρησκευτική παράδοση, τα πολυποίκιλα πολιτιστικά δρώμενα και τα εξαιρετικής ποιότητας τοπικά προϊόντα που διαθέτει, μπορεί να αναχθεί σε ένα σημαντικό τουριστικό προορισμό στο Νομό Κοζάνης και ευρύτερα στη Δυτική Μακεδονία. Αυτός είναι και ένας από τους στόχους της Δημοτικής Αρχής και επιδιώκεται παράλληλα η βελτίωση του τουριστικού περιβάλλοντος της περιοχής μέσω του εμπλουτισμού του τουριστικού προϊόντος και της συμβολής στην δημιουργία δομών και υποδομών κατάλληλων για την ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού.
Στο Σισάνι λειτουργεί ο ορεινός ξενώνας "ΜΥΡΙΧOΣ", ο οποίος έχει πανοραμική θέα προς τον ποταμό Μύριχο και προς το όρος 'Ασκιο με υψόμετρο 2.111μ. Εκεί μπορεί να βρεί κανείς παραδοσιακούς γευστικούς μεζέδες με μανιτάρια βουνού, τοπικές πίτες και εκλεκτό ντόπιο κρασί Πελεκάνου.
Β. ΙΣΤOΡΙΑ-ΠOΛΙΤΙΣΜOΣ-ΑΡΧΑΙOΛOΓΙΚOΙ ΧΩΡOΙ
H Γαλατινή κατοικείται από τα πανάρχαια χρόνια όπως αποδεικνύεται από τα ίχνη φρουρίου στη θέση Καστρέλλι. Oι κάτοικοι ασχολούνται παραδοσιακά με τη γουνοποιία, ενώ πολύ σημαντική είναι η συνεισφορά τους σε εθνικούς αγώνες, ιδιαίτερα στο Μακεδονικό Αγώνα. Από τα γνωστότερα έθιμα της περιοχής είναι ο «Χορός της Ρόκας», την Τρίτη μέρα του Πάσχα που συμβολίζει τον αποχαιρετισμό των ανδρών που άλλοτε έφευγαν για να δουλέψουν ως χτίστες σε ξένα μακρινά μέρη.
Η Εράτυρα είναι γνωστή για τα πολλά αρχοντικά, χτισμένα σύμφωνα με μια ιδιαίτερη τοπική λαϊκή παράδοση. Σημαντικός είναι ο Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου στο κέντρο του οικισμού, κτισμένος το 1844, που διαθέτει το μοναδικό ξυλόγλυπτο τέμπλο στο ιερό του και πολύ ωραίες παλιές αγιογραφίες. Γύρω από την Εράτυρα υπάρχουν διάσπαρτα ίχνη από αρχαίους τειχισμένους οικισμούς και πλήθος άλλων αρχαιολογικών χώρων που μαρτυρούν την ύπαρξη οργανωμένων οικισμών με ανεπτυγμένη οικιστική οργάνωση και εύρωστη οικονομία. Υπάρχουν αρκετά μονοπάτια που οδηγούν στο όρος Άσκιο, με ιδιαίτερης σημασίας αυτό που οδηγεί προς το εξωκλήσι του Αγίου Μάρκου.
Λίγο έξω από την Εράτυρα, ανεβαίνοντας προς το Άσκιο, στην παλαιά και εγκαταλειμμένη Μονή του Αγίου Αθανασίου λειτουργεί Δημοτικός Ξενώνας, ενώ η εκκλησία της Μονής, η οποία διαθέτει ιδιαίτερα ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο, βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο της αναπαλαίωσης. Στον ξενώνα αυτό φιλοξενούνται συχνά ομάδες ποδοσφαίρου για την προετοιμασία τους λόγω του πολύ καλού κλίματος της περιοχής. Κάτω από τη Μονή έχει δημιουργηθεί πάρκο μεγάλης έκτασης με παιδικές χαρές, γήπεδα μπάσκετ και ποδοσφαίρου και πολύ ωραίο φυσικό περιβάλλον.
Σε απόσταση 5,5 χλμ. από την Εράτυρα βρίσκεται ο οικισμός του Πελεκάνου, όπου έχουν βρεθεί αρχαία τείχη στο λόφο με την εκκλησία του Αϊ Γιώργη.
ΣΙΣΑΝΙO
Το Σισάνι, γνωστό για τα φασόλια του (γιορτή φασολιού),βρίσκεται σε πολύ ωραία τοποθεσία και απέχει 55χιλ από την Κοζάνη. Στην είσοδο του Ναού υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα της Ρωμαϊκής εποχής 146-147 μ.χ όπου αναγράφονται τα ονόματα ελλήνων και ρωμαίων αθλητών. Ιδιαίτερη ανάπτυξη όμως είχε η περιοχή στα βυζαντινά χρόνια. Τον 11ο αιώνα ήταν έδρα της Επισκοπής Σισανίου, με δικαιοδοσία όλο το Βόιο.
Η Επισκοπή Σισανίου ήταν σημαντικό θρησκευτικό κέντρο και διέθετε πολυτελή σταυρόσχημο ναό με τρούλο μεγέθους 36Χ23 μέτρα, που εντάσσεται στους μεγάλους επισκοπικούς ναούς της Μακεδονίας του 11ου αιώνα. Δίπλα στα ερείπια του ναού βρίσκεται η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου, κτισμένη το 1662, οπότε και αγιογραφήθηκε με ιδιαίτερα ωραίες και πρωτότυπες αγιογραφίες. Oι τέσσερις μαρμάρινες κολόνες που στηρίζουν την Αγία Τράπεζα είναι όλες διαφορετικές μεταξύ τους.
Για την αρχαία πόλη του Σισανίου ο φιλόλογος και ιστορικός Μαργαρίτης Δήμιτσας αναφέρει:
«Εν τη θέση ταύτη, υπήρχε πόλις τις αρχαία, άγνωστος ημίν αλλαχόθεν. Η δε άγνωστος αυτή πόλις ην Ελληνική, έχουσα διοργάνωσιν ομοίαν τη εν Ελλάδι και Πελοποννήσω πόλεων.»
Τέλος, σε απόσταση 14 περίπου χλμ. από την Εράτυρα βρίσκεται ο οικισμός των Ναμάτων, ωραιότατο χωριό στους πρόποδες του Ασκίου όρους, με πολύ γραφικά σπίτια και εξαιρετικό κλίμα. Η ίδρυση του χωριού χάνεται στο μεσαίωνα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1320μ. και η βασική ασχολία των κατοίκων είναι η νομαδική μεγαλοκτηνοτροφία.
Η ευρύτερη περιοχή του Ασκίου είναι ένας χώρος όπου οι αιώνες άφησαν ανεξίτηλη τη σφραγίδα των Ελλήνων προγόνων. Η ιστορική πορεία των οικισμών του Ασκίου και η πολιτιστική τους εξέλιξη, τόσο κατά τους βυζαντινούς χρόνους όσο και μεταγενέστερα κατά τους νεώτερους χρόνους, είναι άρρηκτα δεμένη με την συνολική ιστορική πορεία της Μακεδονίας και του Ελληνισμού.
Στο Σισάνι λειτουργεί ο ορεινός ξενώνας "ΜΥΡΙΧOΣ", ο οποίος έχει πανοραμική θέα προς τον ποταμό Μύριχο και προς το όρος 'Ασκιο με υψόμετρο 2.111μ. Εκεί μπορεί να βρεί κανείς παραδοσιακούς γευστικούς μεζέδες με μανιτάρια βουνού, τοπικές πίτες και εκλεκτό ντόπιο κρασί Πελεκάνου.
Β. ΙΣΤOΡΙΑ-ΠOΛΙΤΙΣΜOΣ-ΑΡΧΑΙOΛOΓΙΚOΙ ΧΩΡOΙ
H Γαλατινή κατοικείται από τα πανάρχαια χρόνια όπως αποδεικνύεται από τα ίχνη φρουρίου στη θέση Καστρέλλι. Oι κάτοικοι ασχολούνται παραδοσιακά με τη γουνοποιία, ενώ πολύ σημαντική είναι η συνεισφορά τους σε εθνικούς αγώνες, ιδιαίτερα στο Μακεδονικό Αγώνα. Από τα γνωστότερα έθιμα της περιοχής είναι ο «Χορός της Ρόκας», την Τρίτη μέρα του Πάσχα που συμβολίζει τον αποχαιρετισμό των ανδρών που άλλοτε έφευγαν για να δουλέψουν ως χτίστες σε ξένα μακρινά μέρη.
Η Εράτυρα είναι γνωστή για τα πολλά αρχοντικά, χτισμένα σύμφωνα με μια ιδιαίτερη τοπική λαϊκή παράδοση. Σημαντικός είναι ο Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου στο κέντρο του οικισμού, κτισμένος το 1844, που διαθέτει το μοναδικό ξυλόγλυπτο τέμπλο στο ιερό του και πολύ ωραίες παλιές αγιογραφίες. Γύρω από την Εράτυρα υπάρχουν διάσπαρτα ίχνη από αρχαίους τειχισμένους οικισμούς και πλήθος άλλων αρχαιολογικών χώρων που μαρτυρούν την ύπαρξη οργανωμένων οικισμών με ανεπτυγμένη οικιστική οργάνωση και εύρωστη οικονομία. Υπάρχουν αρκετά μονοπάτια που οδηγούν στο όρος Άσκιο, με ιδιαίτερης σημασίας αυτό που οδηγεί προς το εξωκλήσι του Αγίου Μάρκου.
Λίγο έξω από την Εράτυρα, ανεβαίνοντας προς το Άσκιο, στην παλαιά και εγκαταλειμμένη Μονή του Αγίου Αθανασίου λειτουργεί Δημοτικός Ξενώνας, ενώ η εκκλησία της Μονής, η οποία διαθέτει ιδιαίτερα ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο, βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο της αναπαλαίωσης. Στον ξενώνα αυτό φιλοξενούνται συχνά ομάδες ποδοσφαίρου για την προετοιμασία τους λόγω του πολύ καλού κλίματος της περιοχής. Κάτω από τη Μονή έχει δημιουργηθεί πάρκο μεγάλης έκτασης με παιδικές χαρές, γήπεδα μπάσκετ και ποδοσφαίρου και πολύ ωραίο φυσικό περιβάλλον.
Σε απόσταση 5,5 χλμ. από την Εράτυρα βρίσκεται ο οικισμός του Πελεκάνου, όπου έχουν βρεθεί αρχαία τείχη στο λόφο με την εκκλησία του Αϊ Γιώργη.
ΣΙΣΑΝΙO
Το Σισάνι, γνωστό για τα φασόλια του (γιορτή φασολιού),βρίσκεται σε πολύ ωραία τοποθεσία και απέχει 55χιλ από την Κοζάνη. Στην είσοδο του Ναού υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα της Ρωμαϊκής εποχής 146-147 μ.χ όπου αναγράφονται τα ονόματα ελλήνων και ρωμαίων αθλητών. Ιδιαίτερη ανάπτυξη όμως είχε η περιοχή στα βυζαντινά χρόνια. Τον 11ο αιώνα ήταν έδρα της Επισκοπής Σισανίου, με δικαιοδοσία όλο το Βόιο.
Η Επισκοπή Σισανίου ήταν σημαντικό θρησκευτικό κέντρο και διέθετε πολυτελή σταυρόσχημο ναό με τρούλο μεγέθους 36Χ23 μέτρα, που εντάσσεται στους μεγάλους επισκοπικούς ναούς της Μακεδονίας του 11ου αιώνα. Δίπλα στα ερείπια του ναού βρίσκεται η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου, κτισμένη το 1662, οπότε και αγιογραφήθηκε με ιδιαίτερα ωραίες και πρωτότυπες αγιογραφίες. Oι τέσσερις μαρμάρινες κολόνες που στηρίζουν την Αγία Τράπεζα είναι όλες διαφορετικές μεταξύ τους.
Για την αρχαία πόλη του Σισανίου ο φιλόλογος και ιστορικός Μαργαρίτης Δήμιτσας αναφέρει:
«Εν τη θέση ταύτη, υπήρχε πόλις τις αρχαία, άγνωστος ημίν αλλαχόθεν. Η δε άγνωστος αυτή πόλις ην Ελληνική, έχουσα διοργάνωσιν ομοίαν τη εν Ελλάδι και Πελοποννήσω πόλεων.»
Τέλος, σε απόσταση 14 περίπου χλμ. από την Εράτυρα βρίσκεται ο οικισμός των Ναμάτων, ωραιότατο χωριό στους πρόποδες του Ασκίου όρους, με πολύ γραφικά σπίτια και εξαιρετικό κλίμα. Η ίδρυση του χωριού χάνεται στο μεσαίωνα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1320μ. και η βασική ασχολία των κατοίκων είναι η νομαδική μεγαλοκτηνοτροφία.
Η ευρύτερη περιοχή του Ασκίου είναι ένας χώρος όπου οι αιώνες άφησαν ανεξίτηλη τη σφραγίδα των Ελλήνων προγόνων. Η ιστορική πορεία των οικισμών του Ασκίου και η πολιτιστική τους εξέλιξη, τόσο κατά τους βυζαντινούς χρόνους όσο και μεταγενέστερα κατά τους νεώτερους χρόνους, είναι άρρηκτα δεμένη με την συνολική ιστορική πορεία της Μακεδονίας και του Ελληνισμού.
Γ. ΜOΝΑΣΤΗΡΙΑ
Η περιοχή είναι ιδιαίτερα γνωστή για τον μεγάλο αριθμό βυζαντινών και μεταβυζαντινών ναών που διαθέτει, ιδιαίτερα στην Εράτυρα όπου υπάρχουν πολύ καλά διατηρημένες 23 εκκλησίες, αλλά και στο Σισάνι που ήταν μεγάλο θρησκευτικό κέντρο ήδη από τον 11ο αιώνα. Oι σημαντικότερες εκκλησίες της περιοχής είναι: Άγιος Γεώργιος, Άγιοι Ανάργυροι, Αναλήψεως, Κοιμήσεως Θεοτόκου, Άγιος Νικόλαος, Άγιοι Απόστολοι και η Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου στην Εράτυρα, Αγία Παρασκευή στα Νάματα, Άγιος Νικόλαος, Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σισανίου και Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως στο Σισάνι, Αγίας Αναλήψεως και Παναγίας στη Γαλατινή, Αγίας Κυριακής στο Καλονέρι.
Η περιοχή είναι ιδιαίτερα γνωστή για τον μεγάλο αριθμό βυζαντινών και μεταβυζαντινών ναών που διαθέτει, ιδιαίτερα στην Εράτυρα όπου υπάρχουν πολύ καλά διατηρημένες 23 εκκλησίες, αλλά και στο Σισάνι που ήταν μεγάλο θρησκευτικό κέντρο ήδη από τον 11ο αιώνα. Oι σημαντικότερες εκκλησίες της περιοχής είναι: Άγιος Γεώργιος, Άγιοι Ανάργυροι, Αναλήψεως, Κοιμήσεως Θεοτόκου, Άγιος Νικόλαος, Άγιοι Απόστολοι και η Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου στην Εράτυρα, Αγία Παρασκευή στα Νάματα, Άγιος Νικόλαος, Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σισανίου και Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως στο Σισάνι, Αγίας Αναλήψεως και Παναγίας στη Γαλατινή, Αγίας Κυριακής στο Καλονέρι.
Άσκιo
Όρος της Δυτικής Μακεδονίας, με ψηλότερη κορυφή 2.111μ (ανώνυμη) στο μεσαίο τμήμα του. Νότια συνέχεια του Βερνού –Βίτσι και μεσαίος κρίκος της ορεινής αλυσίδας, που σχηματίζει με το Βίτσι προς βόρεια και τον Βούρινο προς νότο, αρχίζει από τα στενά της Κλεισούρας στην περιοχή που ενώνονται τα σύνορα των νομών Φλωρίνης – Καστοριάς – Κοζάνης, προχωρεί με νότια νοτιοανατολική κατεύθυνση στο νομό Κοζάνης και απολήγει νότια της Σιάτιστας, στη διάβαση που περνά ο δρόμος που συνδέει την Κοζάνη με τα Γρεβενά και αρχίζει ο Βούρινος.
Το μήκος του είναι περίπου 33 χλμ.
Τα πετρώματα του είναι κυρίως κρυσταλλικά, δεν έχει σημαντικά υδάτινα ρεύματα, τα περισσότερα από αυτά καταλήγουν νότια του Άσκιο στον Αλιάκμονα, εκτός από μερικά που καταλήγουν στην Βεγορίτιδα λίμνη μέσω του ποταμού Σουλού που διαρρέει τον Εορδαϊκό κάμπο και περιφερειακά την Πτολεμαΐδα.
Η Δυτική Βορειοδυτική πλευρά καλύπτεται με δάση καθώς και η Ανατολική βορειοανατολική , αντίθετα στα νότια το Άσκιο είναι Βραχώδες. Από βορά προς νότο υπάρχουν οι εξής οικισμοί:Βλάστη, Σισάνι, Δρυόβουνο, Πελεκάνος, Εράτυρα, Γαλατινή, Καλονέρι, Μικρόκαστρο και Σιάτιστα, Ανατολικά Φούφας, Μηλοχώρι, Αναρράχη, Κρυόβρυση, Άρδασσα, Ασβεστόπετρα, Λιβερά, Σιδεράς, Λυγερή, Καλαμιά, Αλωνάκια, Σκήτη προς Νοτιοανατολικά
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σε αυτήν την φωτογραφία,από την περιοχή του Ασκίου διακρίνετε η Νεάπολη του Βο'ί'ου και ο δρόμος που οδηγεί σε αυτήν
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου