Δήμος Ασκίου Μέρος Δ΄(Σινιάτσικος,Σισάνι,Νάματα)

Η Κορυφή του Ασκίου Όρους(Σινιάτσικος)

Συνεχίζοντας την διαδρομή μας στην περιοχή ,φτάσαμε ως την κορυφή του Ασκίου στα 2111 μέτρα πάνω απο τα Νάματα,και εδώ θα παρακολουθήσουμε φωτογραφικά την περιοχή του Σισανίου και των Ναμάτων,Δημοτικών Διαμερισμάτων του Δήμου Ασκίου.
Δημοτικό Διαμέρισμα Σισανίου.

Το Σισάνι

Το Σισάνιο (ή Σισάνι) απέχει 55 χλμ. από την Κοζάνη και 17 χλμ. από την έδρα του Δήμου Ασκίου και είναι κτισμένο στις παρυφές του όρους Σινιάτσικου, σε υψόμετρο 850 μέτρων, μέσα σε ένα θαυμάσιο καταπράσινο τοπίο.

Η ιστορία του οικισμού ξεκινά από την αρχαιότητα. Τη ρωμαϊκή περίοδο υπήρξε πόλη που άκμαζε, αφού αναφέρεται γυμναστήριο, στάδιο, διοργάνωση αγώνων. Για την αρχαία πόλη του Σισανίου, ο φιλόλογος και ιστορικός Μαργαρίτης Δήμιτσας αναφέρει: «εν τη θέση ταύτη, υπήρχε πόλις τις αρχαία, άγνωστος ημίν αλλαχόθεν. Η δε άγνωστος αυτή πόλις ήν Ελληνική, έχουσα διοργάνωσιν ομοίαν τη των εν Ελλάδι και Πελοποννήσω πόλεων». Τους πρώτους μ.Χ. αιώνες υπήρξε έδρα Επισκοπής, με 72 χωριά και Πολιτιστικό, Διοικητικό και Θρησκευτικό κέντρο μεγάλης εθνικής σημασίας. Η έδρα της Επισκοπής μεταφέρθηκε στη Σιάτιστα μετά την καταστροφή της πόλης στα χρόνια της Τουρκοκρατίας.


Μέσα από το χωριό διέρχεται ο ποταμός Μύριχος,ο όποιος πηγάζη απο της βόρειες πλαγές του Σινιάτσικου(την υψιλότερη κορυφη του Ασκίου Όρους)που είναι ο χειμαροπόταμος που διασχίζει το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής του Δήμου Ασκίου και καταλήγει στον ποταμό Αλιάκμονα και που εκτός από την ύδρευση των κατοίκων και την άρδευση των αγρών, εξασφαλίζει και την απαραίτητη ενέργεια για την κίνηση στις 2 «ντριστέλλες» (υδροτριβεία), όπου γίνεται η επεξεργασία της φλοκάτης, το πλύσιμο των κουβερτών κ.λ.π. Το ίδιο ποτάμι εξασφάλιζε και τη λειτουργία 2 υδρόμυλων, που σήμερα δεν λειτουργούν. Η κατασκευή του φράγματος Σισανίου αναμένεται να επιλύσει σημαντικά προβλήματα στην περιοχή, ενώ η τεχνητή λίμνη που δημιουργείται, θα αποτελέσει πόλο έλξης τουριστών με τις προβλεπόμενες εγκαταστάσεις.


Η κοιλάδα του Μύριχου ήταν, σύμφωνα με μαρτυρία ιστορικών, πλούσια σε ευγενή και άλλα μεταλλεύματα, με διάσπαρτα καμίνια για την επεξεργασία τους, και εργαστήρια κατασκευής κεραμικών. Οι κάτοικοι του χωριού σήμερα ασχολούνται με την κτηνοτροφία, τη γούνα και τη γεωργία, ενώ ξακουστά και μοναδικά σε γεύση και ποιότητα είναι τα φασόλια που παράγονται στον τόπο αυτό. Στο Σισάνι μπορεί κανείς να επισκεφτεί την Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου και τις ανασκαφές του Μεσοβυζαντινού ναού (Παλαιά Μητρόπολη Σισανίου), όπου ήδη ξεκίνησαν οι εργασίες αποκατάστασης ώστε να καταστεί επισκέψιμος ο χώρος που καταμαρτηρά την ιστορική συνέχεια και την ιστορικότητα του οικισμού
Το φασόλι αποτελεί την δυναμικότερη καλλιέργεια στο Σισάνι. Καλλιεργούνται ετησίως από 270-350 στρ. (επί συνόλου 4540 στρ. καλλιεργούμενης γης) με τρεις ποικιλίες.

Τα «ψιλά», που είναι τα μικρότερα σε μέγεθος και τις μεγαλόσπερμες ποικιλίες, τους «γίγαντες» και τους «ελέφαντες», οι οποίοι και καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο ποσοστό των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Οι αποδώσεις κυμαίνονται για τα ψιλά από 200 έως 350 κιλά το στρέμμα, ενώ για τα χονδρά από 300 έως 450 κιλά ανά στρέμμα, ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες της κάθε χρονιάς και τις φροντίδες που θα δεχθούν.

Το εδαφοκλιματικό περιβάλλον του Σισανίου είναι ιδανικό για την καλλιέργεια του φασολιού, αφού την περιοχή καλλιέργειας διατρέχει ο ποταμός Μύριχος, οι βροχοπτώσεις και τα υπόγεια νερά άρδευσης είναι ικανοποιητικά, ενώ τα εδάφη είναι σταθερά και θερμά. Ουσιαστικά έχουμε ένα μικροκλίμα που δημιουργείται από ένα σχεδόν κλειστό πέταλο ορεινού όγκου κατάφυτου με ώριμου δρυοδάσους που τη βάση του διατρέχει ο ποταμός Μύριχος. Έτσι λόγω της δάσωσης και του ποταμού το κλίμα είναι ήπιο Χειμώνα Καλοκαίρι με σχετικά – για την ευρύτερη περιοχή –πρώιμη Άνοιξη και όψιμο Χειμώνα. Αυτά, σε συνδυασμό με την ύπαρξη υγρασίας στην ατμόσφαιρα, συμβάλουν στη δημιουργία αυτού του ιδανικού περιβάλλοντος για την καλλιέργεια του φασολιού.

Οι ποικιλίες είναι αναρριχώμενες και υποστυλώνονται σε πυραμίδα που σχηματίζουν τέσσερα καλάμια δεμένα στην κορυφή τους. Η άρδευση γίνεται στο μεγαλύτερο ποσοστό με σταγόνες. Η συγκομιδή γίνεται είτε με τα χέρια είτε μηχανικά, αν και με τον πρώτο τρόπο η ποιότητα του συγκομιζόμενου προϊόντος είναι υψηλότερη.

Βυζαντινός Μητροπολιτικός Ναός Επισκοπής Σισανίου-Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου

Στο Σισάνι ανακαλύφθηκε ένας απο τους μεγαλύτερους Βυζαντινούς Ναούς της χώρας,οι εργασίες της ανασκαφής ξεκίνησαν στης 20 Απριλίου του 1991 με την πρωτοβουλία και την φροντίδα του τότε προέδρου του πολιτιστικού συλλόγου Σισανίου Τάτη Στέργιου.Τα ευρήματα απο την ανασκαφή μαρτυρούν την ύπαρξη ενός σημαντικού για την περιοχή θρησκευτικού κέντρου,με τον πολυτελή Σταυρόσχημο Ναό με τρούλο που εντάσσεται στην σειρά τω μεγάλων επισκοπικών ναών,οι οποίοι χτίστηκαν στον χώρο της Μακεδονίας τον 11ο αιώνα.
Η ονομασία του παραμένει άγνωστη,αλλά σε ένα τμήμα της κτητορικής συνθήκης όπου απεικονίζεται η Θεοτόκος με γονυπετή τον κτήτορα-επίσκοπο.αποδεικνύει ότι ήταν επισκοπή.
Το Σισάνι σύμφωνα με την Εκκλησιαστίκη Ιστορία αποτέλεσε κατά τον 11ο αιώνα έδρα της επισκοπής Σισανίου,με δικαιοδοσία ολόκληρης της σημερινής επαρχίας Βο'ί'ου.Στα τέλη του 17ου αιώνα η έδρα της Επισκοπής μεταφέρθηκε στην Σιάτιστα,κατά πάσα πιθανότητα εξαιτίας της καταστροφής του Σισανίου από τους Τούρκους.

Δίπλα απο την ανακαλυφθείσα επισκοπή Σισανίου,βρίσκεται η Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου
που χτίστηκε το 1662,ο Ναός της οποίας είναι κτίσμα του 18ου αιώνα,και τα ερείπια που βρέθηκαν γύρω απο τον σημερινό Ναό φανερώνουν την ύπαρξη ενός παλαιότερου κτίσματος πιθανότατα του 5ου ή 6ου αιώνα.Ο Ναός λειτουργούσε αρχικά ως παρεκκλήσι της Μητρόπολης Σισανίου,δηλάδη του Βυζαντινού Ναού που αποκαλύφθηκε το 1991,και στην συνέχεια και μετά την μεταφορά της Μητρόπολης στην Σιάτιστα μετατράπηκε μεταξύ του 1762-1797 σε μοναστηριακό Ναό.


Δημοτικό διαμέρισμα Ναμάτων

Τα Νάματα είναι ένα ορεινό χωριό του νομού Κοζάνης που βρίσκεται χτισμένο σε υψόμετρο 1287 μέτρων ακριβός κάτω απο την κορυφή του Ασκίου ή Σινιάτσικου,και ανήκουν διοικητικά στον Δήμο Ασκίου.

Το χωρίο χτίστηκε κατά την διάρκεια του 17ου αιώνα απο πρόσφυγες απο την Μοσχόπολη,την Φούρκα,την Ζέρμα,την Πυρσόγιαννη και τον Τσιούργιακα,οι οποίοι καταδιώχθησαν από τους Τούρκους,και παλαιότερα το χωριό ονομάζονταν "Πιπιλίτσα'.

Το όνομα Νάματα δόθηκε στο χωριό απο τα άφθονα πηγαία νερά που αναβλύζουν στην περιοχή,και εδώ αναβιώνουν πολλά έθιμα,με κορύφωμα τον τρανό χορό του Δεκαπενταύγουστου.

Μια και αναφερθήκαμε στον Τρανό Χορό που χορεύουν στα Νάματα παραθέτουμε
ένα κείμενο με λίγα λόγια για τον τρανό χορό

''Ο Τρανός Χορός είναι χορός τελετουργικός , αργός, απλός αλλά συνάμα μεγαλοπρεπής και περήφανος, αρχέγονα Ελληνικός, κρατά άσβεστη στο χρόνο τη μνήμη, μεταφέροντας από γενιά σε γενιά, τις μνήμες της κοινότητας, τους θρύλους και τις δοξασίες, τα ήθη και τα έθιμα των Βλάχων.
Ο Τρανός χορός λαμβάνει χώρα στο « μεσοχώρι», στις αυλές των εκκλησιών, η σε άλλες επιλεγμένες τοποθεσίες τα « πατώματα» - « Πάντι η Βουλάγκα» . Σε αυτόν τον χώρο οι άγραφοι κανόνες καθορίζουν τα θέματα και τις διαδικασίες σύμφωνα με τις οποίες τα άτομα εντάσσονται στο ενιαίο χορευτικό σύνολο. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι άγραφοι αυτοί κανόνες τηρούνται με θρησκευτική ευλάβεια. απ΄ όλους. Μπροστά μπαίνει πάντα η ομάδα των ηλικιωμένων με κορυφαίο το γηραιότερο. Ακολουθούν οι μεσήλικες και κατόπιν οι νεώτεροι και τα παλικάρια Ακολουθούν οι γυναίκες με την ίδια αυστηρή σειρά. Έτσι σχηματίζεται ένας τεράστιος κύκλος «με μία κεφαλή» Στο μέσον του κύκλου εποπτεύει ο τελετάρχης, πρόσωπο σεβαστό και ως εκ τούτου αποδεκτό από όλη την κοινωνική ομάδα, ο οποίος συντονίζει τον χορό , δίνει τον τόνο, και ρυθμίζει κάθε λεπτομέρεια του.
Το τραγούδι αρχίζει από τον κορυφαίο και επαναλαμβάνεται ρυθμικά από τις υπόλοιπες ομάδες. Τα τραγούδια ποικίλουν κατά περιοχή, μπορούν να καταταγούν σε λυρικά, ερωτικά, ιστορικά, ηρωικά και κλέφτικα , είναι δε πότε Βλαχόφωνα και πότε Ελληνόφωνα.
Παλιότερα η σειρά του Τρανού Χορού καθορίζονταν από την κοινωνική σύνθεση του χωριού. Μπροστά χόρευε η εύπορη τάξη των εμπόρων, ακολουθούσαν οι βιοτέχνες και μετά οι κτηνοτρόφοι με τις άσπρες φουστανέλες τους, και τέλος έκλειναν τον κύκλο οι αγωγιάτες με τις μαύρες τους φουστανέλες.

Κωνσταντίνος Αδάμ
Διευθυντής Σχολείου 2ης Ευκαιρίας Καστοριάς - Πρόεδρος της Π.Ο.Π.Σ. Βλάχων''
''Τρανός Χορός(παραδοσιακό)με το συγκρότημα του Νίκου Αδαμόπουλου απο το Καλονέρι''


Εδώ σε αυτήν την φωτογραφία βλέπουμε την περιοχή αμέσως μετά τα Νάματα πηγαίνοντας προς το Σισάνι.

η λήψη σε αυτήν η φωτογραφία έγινε απο την περιοχή του Πελεκάνου βλέποντας προς την Εράτυρα.

Εδώ τελειώνει προσωρινά η φωτογραφική μας περιπλάνηση στην περιοχή του Βο'ί'ου που αποτελεί τον Δήμο Ασκίου,επόμενος σταθμός σε νεότερες αναρτήσεις η περιοχή του Δήμου Νεάπολης.

Δήμος Ασκίου Μέρος Γ(Πανοραμικές απο την περιοχή)

Συνεχίζοντας την φωτογραφική μας περιπλάνηση στην περιοχή του Ασκίου και του ομώνυμου Δήμου σας παρουσιάζουμε ορισμένες πανοραμικές φωτογραφίες απο την περιοχή της Εράτυρας και του Καλονέριου.στις περισσότερες ,διακρίνονται τόσο η Ερατύρα και το Καλονέρι,αλλά και το όρος Άσκιον στους πρόποδες του οποίου,βρίσκεται χτισμένη η Εράτυρα,και ακόμα η παλιά εθνική οδός Κοζάνης Ιωαννίνων που διασχίζει την επαρχία Βο'ί'ου και περνά απο την περιοχή του Δήμου Ασκίου,της Νεάπολης,του Τσοτυλίου,φτάνοντας μέχρι και
τον πεντάλοφο και απο εκεί συνεχίζει προς την περιοχή της Κόνιτσας φτάνοντας στα Ιωάννινα.



Σε αυτήν την τρίτη μας ανάρτηση η αναφορά μας θα είναι κυρίως φωτογραφική παρουσιάζοντας έτσι μέσα απο την δική μας φωτογραφική ματιά τις ομορφιές της περιοχή του Ασκίου και μαζί με τις
φωτογραφίες θα αναφερθούμε και στην ανακάλυψη που έγινε στη περιοχή του Καλονερίου κατά την διάρκεια των εργασιών διάνοιξης της Εγνατίας οδού,το κείμενο που ακολουθεί το έχουμε δανειστή απο την διαδικτυακή πύλη του Δήμου Ασκίου.


Ο ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΝΕΡΙΟΥ
Elephas (Paleoloxodon) antiquus FALCONER & CAUTLEY, 1847
Ο προϊστορικός ελέφαντας του Καλονερίου ανακαλύφθηκε το 2006, κατά τη διάρκεια εργασιών για τη διάνοιξη κάθετης στην Εγνατία οδού (Σιάτιστα-Κρυσταλλοπηγή) από την εταιρία Κ/Ξ ΙΟΝΙΟΣ Α.Ε., στην περιοχή του Καλονερίου (θέση Πέρα Ράχες), του Δήμου Ασκίου, του Νομού Κοζάνης. Το έργο ήταν υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού: Λ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων (Λ' ΕΚΠΑ, Μουσείο Αιανής) και Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας Βόρειας Ελλάδας (ΕΠαΣπηΒΕ). Ακολούθως η ΕΠαΣπηΒΕ
ειδοποιήθηκε το Τμήμα Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και σε συνεργασία με το Δήμαρχο κ. Βασ. Πάτρα, το Μάιο του 2006, πραγματοποιήθηκε σωστική ανασκαφή. Έγινε επιτόπια συντήρηση εξαιτίας της κακής διατήρησης των απολιθωμάτων και μετά η κατασκευή καλουπιών για την ασφαλή μεταφορά των απολιθωμάτων. Τα καλούπια παρέμειναν στο σχολείο του Καλονερίου υπό την ευθύνη της δημοτικής αρχής μέχρι το καλοκαίρι του 2008, οπότε έγινε και ο τελικός καθαρισμός και η συντήρησή τους, δουλειά εξαιρετικά δύσκολη λόγω της φύσης του υλικού που αποτελούσε τους χαυλιόδοντες. Το Δεκέμβριο του 2008, με πρωτοβουλία του Δημάρχου έγινε η τελική αποκατάσταση και τοποθέτηση στο νέο Δημαρχείο Ασκίου.
Είναι ένα τμήμα του κρανίου υπέργηρου ελέφαντα με ολόκληρους τους χαυλιόδοντες, ηλικίας 125.000 ετών περίπου. Το κοινό όνομα αυτού του ζώου είναι «ελέφαντας των δασών» και χαρακτηρίζεται από τους χαυλιόδοντές του, οι οποίοι αναπτύσσονται πάνω σε μια ευθεία. Οι ελέφαντες των δασών είναι ένα ζώο του Πλειστόκαινου (γεωλογική ηλικία από 10.000 μέχρι 1,8 εκατομ. χρόνια). Ήρθαν από τη μακρινή Αφρική, περίπου 700.000 χρόνια πριν και εξαφανίστηκαν, καθώς όλα δείχνουν, 28.000 χρόνια περίπου πριν από σήμερα. Κατά τη διάρκεια της ζωής του δείχνει να ήταν ένα μεγαλόσωμο ζώο (6000-7000 κιλά) στο οποίο το δεξιό τμήμα του χαυλιόδοντα πρέπει να είχε σπάσει πολύ πριν από το τέλος της ζωής του, χωρίς να έχει διευκρινιστεί ακόμη η αιτία, κάτι το οποίο διερευνάται. Οι αρσενικοί ελέφαντες χαρακτηρίζονται από πολύ μεγαλύτερους χαυλιόδοντες και μπορούσαν να φτάσουν σε ύψος από το σημείο του ώμου περίπου τα 3.50 μ., ενώ τα θηλυκά ήταν κατά πολύ μικρότερα σε ύψος περίπου 2.50 μ.. Παρόλα αυτά θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως γίγαντες της εποχής εκείνης. εξαπλώθηκαν από τα βόρεια της Πολωνίας έως τα νότια της Ελλάδας και από τα δυτικά της Αγγλίας έως τα ανατολικά της Ρωσίας. Αυτά τα ζώα ζούσαν σε εύκρατα κλίματα σε αντίθεση με τους Τριχωτούς Ελέφαντες (Μαμούθ) που ζούσαν παράλληλα, σε πολύ ψυχρό κλίμα σε ψυχρές και ξηρές στέπες. Οι ελέφαντες των δασών θεωρούνται επίσης οι πρόγονοι των νάνων ελεφάντων των νησιών της Μεσογείου όπως είναι η Τήλος, η Κρήτη, η Κύπρος, η Μάλτα και η Σαρδηνία. Τα ενήλικα άτομα των νάνων ελεφάντων μερικές φορές είχαν ύψος που μπορούσε να φτάσει το 1μ..
Στην έκθεση του νέου Δημαρχείου υπάρχει επίσης μια σειρά από φωτογραφικό υλικό που απεικονίζει τα διάφορα στάδια της ανασκαφής και της συντήρησης των χαυλιοδόντων.
Η έκθεση του παρόντος έγινε επί δημαρχίας Βασιλείου Πάτρα, από την ομάδα του ΑΠΘ: Σπυριδούλα Παππά, Ευάγγελο Βλάχο, Κατερίνα Τσεκούρα, γεωλόγους με επικεφαλής την παλιοντολόγο Ε. Τσουκαλά αν. καθηγήτρια ΑΠΘ σε συνεργασία με τον Βασίλη Μακρίδη και τον Dick Mol, επιστημονικό συνεργάτη του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Ρότερνταμ και ειδικό σε θέματα προβοσκιδωτών. Η απεικόνιση σε σχεδόν φυσικό μέγεθος του ζώου έγινε από τη ζωγράφο Δήμητρα Λαμπρέτσα και η προέλευση των εικόνων της αναπαράστασης ήταν από τον ολλανδό Remie Bakker .
Καλονέρι, Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου 2008





Εδώ βλέπουμε την Εράτυρα στους πρόποδες του Ασκίου όρους




στη συνέχεια ακολουθούν μερικές φωτογραφίες από την γενική άποψη της περιοχής.










και εδώ μια ακόμα του Ασκίου Όρους και της Εράτυρας.

και θα συνεχίσουμε με μία τέταρτη ανάρτηση για τον Δήμο Ασκίου αναφερόμενοι στα Δημοτικά Διαμερίσματα του Σισανίου και των Ναμάτων.

''Αννούλα(Συρτό) με το συγκρότημα του Νίκου Αδαμόπουλου απο το Καλονέρι''

Δήμος Ασκίου Μέρος Β'(Καλονέρι,Εράτυρα,Γαλατινή,Πελεκάνος,)

Συνεχίζοντας την φωτογραφική μας πορεία στην περιοχή του Ασκίου παρουσιάζουμε υλικό από τα δημοτικά διαμερίσματα που αποτελούν τον Δήμο Ασκίου.

Δημοτικο Διαμέρισμα Καλονερίου

το Καλονέρι είναι ένα χωριό που συνορεύει με το Δήμο Σιατίστης και Νεαπόλεως , γειτνιάζει με τα δημοτικά διαμερίσματα Γαλατινής, Εράτυρας, Αλιάκμονα, Πολύλακου και Μικροκάστρου. Βρίσκεται πάνω στον Δημόσιο δρόμο Κοζάνης - Καστοριάς σε υψόμετρο 630μ. σε ημιορεινή περιοχή.

Παλαιότερα βρισκόταν στη συμβολή των χαραδρών « Κόπου» και « Τζημαλή » κάπου δυτικά της σημερινής θέσεως του. Δεν είχε την σημερινή του ονομασία ονομαζόταν « Βρογγίτστα ». Αυτό γιατί τα βράδια ακουγόταν δυνατοί κρότοι « Βροντούσε το μέρος » λέγανε οι κάτοικοι που ήταν Τούρκοι και Γηγενείς. Ο φόβος αυτός ανάγκασε τους κατοίκους να μετατοπίσουν το χωριό στην σημερινή του θέση. Μετονομάσθηκε από τους κατοίκους Καλονέρι για το καλό του νερό.

(σε αυτήν την φωτογραφία πίσω από το Καλονέρι διακρίνεται στους πρόποδες του Ασκίου όρους η Εράτυρα και στα αριστερά ο Πελεκάνος 3 από τα δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Ασκίου)

Η παράδοση λέει ότι για να «στεριώσει » το χωριό ζέψανε δυο τρίχρονα δαμάλια σε ένα ασημένιο αλέτρι και αφού περιχάραξαν τα σύνορα του χωριού τα θάψανε μαζί με το αλέτρι. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας στο χωριό ζούσαν λίγοι Τούρκοι με δεκαπέντε οικογένειες χριστιανών Καλονεριωτών και ζούσαν ειρηνικά. Οι Καλονεριώτες είχαν τις εκκλησίες : Αγία Παρασκευή, Αγία Κυριακή, Άγιο Αθανάσιο και Άγιο Γεώργιο. Οι Τούρκοι είχαν τζαμί το οποίο καταστράφηκε από τους κατοίκους μετά την Μικρασιατική Καταστροφή.

Η Αγία Παρασκευή εορταζόταν ως το 1954 ως πολιούχος του χωριού. Από το 1952 έως και σήμερα οι κάτοικοι γιορτάζουν τον Άγιο Παντελεήμονα . Το Καλονέρι σήμερα έχει 650 κατοίκους οι οποίοι έχουν ως κύρια απασχόληση τη γεωργία. Η μεγαλύτερη γιορτή του Καλονερίου είναι ο εορτασμός της Αγίας Κυριακής 7 Ιουλίου όπου διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις με μεγάλη επιτυχία.

Iερός Ναός Αγίου Αθανασίου Καλονερίου

Δημοτικό Διαμέρισμα Εράτυρας

Η Εράτυρα είναι πρώην κοινότητα και σήμερα δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Ασκίου, του νομού Κοζάνης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, έχει 1406 κάτοικους.

H Εράτυρα είναι κτισμένη σε ύψος 700-800 μέτρων, στους πρόποδες του όρους Άσκιου (ή κοινώς Σινιάτσικου). Απέχει 12 χλμ από τη Σιάτιστα και 42 χλμ από την Κοζάνη.

Μέχρι το 1928, που πήρε το όνομά της, ονομαζόταν Σελίτσα και η πρώτη αναφορά γι' αυτήν ήταν στον κώδικα της Ζάβορδας του 1534. Ήταν από τους πλουσιότερους κτηνοτροφικούς οικισμούς κατά τον 18ο αιώνα και ο πλούτος και το εμπόριό της προκάλεσαν την επιβουλή των Τουρκαλβανών ληστών, που την κατέστρεψαν αρκετές φορές κάνοντας τους κατοίκους της να την εγκαταλείψουν.

Η Εράτυρα είναι γνωστή για τα πολλά αρχοντικά, χτισμένα σύμφωνα με μια ιδιαίτερη τοπική λαϊκή παράδοση. Σημαντικός είναι ο Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου στο κέντρο του χωριού, κτισμένος το 1844, που διαθέτει το μοναδικό ξυλόγλυπτο τέμπλο στο ιερό του και πολύ ωραίες παλιές αγιογραφίες. Γύρω από την Εράτυρα υπάρχουν διάσπαρτα ίχνη από αρχαίους τειχισμένους οικισμούς και πλήθος άλλων αρχαιολογικών χώρων που μαρτυρούν την ύπαρξη οργανωμένων οικισμών με ανεπτυγμένη οικιστική οργάνωση και εύρωστη οικονομία. Υπάρχουν αρκετά μονοπάτια που οδηγούν στο όρος Άσκιο, με ιδιαίτερης σημασίας αυτό που οδηγεί προς το εξωκλήσι του Αγίου Μάρκου.

Λίγο έξω από την Εράτυρα, ανεβαίνοντας προς το Άσκιο, στην παλαιά Μονή του Αγίου Αθανασίου λειτουργεί δημοτικός ξενώνας, ενώ η εκκλησία της μονής, η οποία διαθέτει πανέμορφο ξυλόγλυπτο τέμπλο, βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο της αναπαλαίωσης. Στον ξενώνα αυτό φιλοξενούνται συχνά ομάδες ποδοσφαίρου για την προετοιμασία τους λόγω του πολύ καλού κλίματος της περιοχής. Κάτω από τη μονή έχει δημιουργηθεί πάρκο μεγάλης έκτασης με παιδικές χαρές, γήπεδα μπάσκετ και ποδοσφαίρου, όλα αυτά ανάμεσα στο πολύ ωραίο φυσικό περιβάλλον.

Τα Μπουμπουσιάρια

Ένα πατροπαράδοτο έθιμο της Εράτυρας είναι τα Μπουμπουσιάρια. Το έθιμο έχει τις ρίζες του στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Το έθιμο λαμβάνει χώρα την εποχή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Το βράδυ της 30ης του Δεκέμβρη ξεκινάνε τα "Σούρβα". Οι κάτοικοι του χωριού, κυρίως τα παιδιά και οι νέοι, μεταμφιέζονται, ντύνονται δηλαδή "Μπουμπουσιάρια". Τριγυρνάνε στους δρόμους του χωριού, επισκέπτονται τα σπίτια των κατοίκων και τρατάρονται. Με αυτό το έθιμο, τα παλιά τα χρόνια, θέλανε οι κάτοικοι να εξευμενίσουν τα πνεύματα και τα ξωτικά.

Στις 2 Ιανουαρίου κορυφώνονται οι εκδηλώσεις με την παρέλαση των αρμάτων και των καρναβαλιών στην άνω πλατεία του χωριού, γνωστή και ως παζάρι. Όλα αυτά πάντα με τη συνοδεία μουσικής.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

εδώ παραθέτουμε μια ακόμα πανοραμική από την περιοχή της Εράτυρας,που τόσο αυτήν η φωτογραφία όσο και η πρώτη που έχει σχέση με την εράτυρα,η λήψη τους έγινε στα 1370 μέτρα υψόμετρο από την περιοχή της Ανάληψης στην Γαλατινή.

Και μια φωτογραφία της περιοχής,μετά το δημοτικό μέγαρο του Δήμου Ασκίου. Ο δρόμος αυτός είναι που μας οδηγεί στην Εράτυρα.

Δημοτικό Διαμέρισμα Γαλατινής

Η Γαλατινή-Κοντσικό είναι ορεινή κωμόπολη του νομού Κοζάνης. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.010 μέτρων στις πλαγιές του όρους Άσκιο και αποτελεί μια από τις πιο ορεινές κωμοπόλεις της Ελλάδας. Η Γαλατινή ανήκει στον δήμο Άσκιου και ο πληθυσμός της σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είναι 2.092 κάτοικοι. Μέχρι το 1928 ονομαζόταν Κωντσικόν ή Κωντζικόν

Η Γαλατινή (παλιό όνομα Κοντσικό- μετονομάστικε σε κοινότητα Γαλατινής το 1927) είναι κτισμένη σε κλειστό λεκανοπέδιο μέσου υψομέτρου 1000 – 1030 μ. και περιβάλλεται από απογυμνωμένα και βραχώδη υψώματα του ορεινού όγκου του Άσκιου (Σινιάτσικου). Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στους περισσότερους Ελληνικούς ορεινούς οικισμούς και μάλιστα στους γεωγραφικά απομονωμένους, η Γαλατινή παρουσιάζει πληθυσμιακή σταθερότητα, με μεγάλο ποσοστό νεαρού και ενεργού πληθυσμού και σημαντική οικονομική ανάπτυξη.Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία, τη γούνα και τις οικοδομικές εργασίες, στις οποίες έχουν μεγάλη παράδοση. Σπουδαίοι τεχνίτες της πέτρας, οι Γαλατινιώτες οικοδόμοι μετανάστευαν σε όλα τα μέρη της Ελλάδας, στην Κωνσταντινούπολη και τη Μικρά Ασία, κυρίως πριν από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Μάστορες της πέτρας εδώ και πολλά χρόνια έχουν την δική τους συνθηματική γλώσσα τα ¨ Κουδαρίστικα¨, για να μην τους καταλαβαίνουν οι εργοδότες τους.

Ο χρόνος ίδρυσης του οικισμού της Γαλατινής παραμένει άγνωστος. Πιθανότατα, οι πρώτες εγκαταστάσεις δημιουργήθηκαν το 14ο – 15ο αιώνα και η φυσική οχύρωση της περιοχής βοήθησε τους κατοίκους να παραμείνουν ελεύθεροι κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Είναι από τους λίγους οικισμούς της Δυτικής Μακεδονίας που πάντα απέκρουε τις επιδρομές των άτακτων Αρβανιτών και δεν πατήθηκε ποτέ, ούτε από ληστές, ούτε από τακτικό τουρκικό στρατό.

Στην περιοχή της Γαλατινής υπάρχουν ερείπια Κάστρου στη θέση ¨Καστρέλι¨ . Στην σημερινή περιοχή της Γαλατινής υπήρχαν άλλοτε τρία ακόμη χωριά, ο Πεκρεβενίκος, η Γκράτσιανη και το Παλαιοχώρι. Και τα τρία καταστράφηκαν από τουρκαλβανούς ληστές. Στο παλαιοχώρι βρέθηκε μυκηναϊκός πέλεκυς που μαρτυρεί ότι ο χώρος κατοικήθηκε από πολύ παλιά.

Το Κοντσικό συμμετείχε στην πρώιμη φάση του Μακεδονικού Αγώνα και στην περίοδο της ένοπλης αντίδρασης στη Βουλγαρική επιβουλή. Κατά το β΄ μισό του 19ου αιώνα, το Κοντσικό ανέδειξε δύο από τους επιφανέστερους Δυτικομακεδόνες οπλαρχηγούς, το Γ. Δούκα – Νταβέλη και τον Π. Τσιόκα – Αλαμάνη, οι οποίοι υπήρξαν, μαζί με τον ιερέα οπλαρχηγό Παναγιώτη Οικονομίδη (που έδρασε την εποχή του Αλή Πασά), οι κορυφαίες ιστορικές φυσιογνωμίες του χωριού.

Οι εκδηλώσεις της Γαλατινής είναι ο Χορός της Ρόκας την 2Η Μέρα του Πάσχα και τα Μπουμπουσιάρια 1 Ιανουαρίου

Δημοτικό Διαμέρισμα Πελεκάνου

O Πελεκάνος (παλαιότερη ονομασία: Πέλκα) είναι ένα γραφικό ημιορεινό χωριό της επαρχίας Βοϊου του Νομού Κοζάνης. Στο χωριό γυρίστηκε η αντιπολεμική ταινία «Ουρανός», που εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Φεστιβάλ Καννών το 1963.

Τοποθεσία

Κτισμένος στις παρυφές του όρους Σινιάτσικου (Άσκιου) σε υψόμετρο 760μ, ο Πελεκάνος ανήκει διοικητικά στον καποδιστριακό Δήμο Άσκιου της Δυτικής Μακεδονίας. Γεωγραφικά βρίσκεται ανάμεσα στην Κοζάνη και την Καστοριά, σε απόσταση 165 χιλιομέτρων από τη Θεσσαλονίκη, με την οποία πλέον συνδέεται ταχύτατα μέσω του υπερσύγχρονου παρακείμενου άξονα της Εγνατίας Οδού. Βάσει της απογραφής του 2001, το δημοτικό διαμέρισμα Πελεκάνου εκτείνεται σε 29.586 στρέμματα και έχει πληθυσμό 527 κατοίκων, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι ηλικιωμένοι.

Ονομασία

Το τοπωνύμιο «Πέλεκον»,που αναφέρει ο ιστορικός Προκόπιος και αργότερα τροποποιήθηκε σε «Πέλκα» είναι από τα αρχαιότερα μακεδονικά τοπωνύμια, με προέλευση το σχήμα «πέλεκυς-πελεκώ» και από το «Πέλλα-πέτρα». Η επιτροπή τοπωνυμίων το 1927 άλλαξε το όνομα στο σύγχρονο Πελακάνος, έχοντας στο νου τους ομώνυμους ξακουστούς μαστόρους πέτρας του χωριού, που έφθαναν μέχρι το Πήλιο και την Πόλη.

Τοπωνύμια και Μνημεία

Κοιτίδα του σύγχρονου Πελεκάνου θεωρούνται οι δύο μονόλιθοι ύψους 1,5 μέτρου που είναι μπηγμένοι στο κέντρο του οικιμσού . Εκεί θέλει η παράδοση να έχουν ταφεί ζωντανά 2 δαμάλια που κατέληξαν στο εν λόγω σημείο, στην προσπάθεια των χωρικών να επιλέξουν έναν τόπο για τον οικισμό που θα τους εξασφάλιζε την επιβίωση και την συνέχιση. Γύρω από το ιστορικό κέντρο του οικισμού, μπορεί να θαυμάσει κανείς μερικά γνήσια δείγματα παραδοσιακής δυτικομακεδονικής αρχιτεκτονικής.

Στον κάμπο, 2χλμ. νότια του χωριού υπάρχει παραδοσιακό πέτρινο γεφύρι, χτισμένο το 1935 σε χείμαρρο, ονομαζόμενο «Του Φασούλη η Γούρνα». Είναι το νεώτερο γεφύρι του είδους του στη Δυτ.Μακεδονία και βρίσκεται σε άψογη κατάσταση. Ο πολιούχος Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου ανεγέρθη το 1938. Η αρχαιότερη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής κτίστηκε το έτος 1643. Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου βρίκεται στην κορυφή του ομώνυμου λόφου που δεσπόζει βορείως του χωριού, Στις ανατολικές παρυφές του λόφου εκτείνεται το «Ρουμάνι», δάσος αειθαλών εκτάσεως άνω των 2.000 στρεμμάτων. Στην άκρη του δάσους ορθώνεται ο ογκώδης μονόλιθος της «Κουκουπέτρας», τοπικού τοπωνυμίου.

Ιστορία

Η περιοχή κατοικείται από τους προϊστορικούς χρόνους καθώς εντοπίζονται νεολιθικά λείψανα πλησίον του σημερινού οικισμού. Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν τείχη και οχυρώσεις που χρονολογούνται από το 13o αιώνα π.Χ και αναβάθμιστηκαν επί Ιουστινιανού σε οχυρό αποκαλούμενο «Πέλεκον», σύμφωνα με τον ιστορικό Προκόπιο. Στην περιοχή «Βαρκό», δίπλα στον ποταμό Μύριχο, υπάρχει ρωμαϊκός οικισμός που δίνει τακτικά τροφή σε λαθρανασκαφείς,

Οι πρώτοι σύγχρονοι κάτοικοι, που πιθανότατα μετανάστευσαν από την Ήπειρο (περιοχή Φούρκας-Σουλίου) ζούσαν κατά φατρίες νοτιοανατολικά του σύγχρονου οικισμού, στην αριστερή όχθη του χειμαροπόταμου Μύριχου, που ξεκινάει από το Σινιάτσικο και καταλήγει στον Αλιάκμωνα. Οι Τούρκοι το έλεγαν «Ντιρέκιοϊ» (ποταμοχώρι). Πιθανότατα γύρω στον 17ο αιώνα, πολυάριθμες ομάδες μετακινήθηκαν στη σημερινή θέση του χωριού. Στον κατάλογο του Νεοφύτου (Κώδικας Ζωσίμα) της Μητροπόλεως Σιατίστης & Σισανίου το 1797 αναφέρεται σαν «χωρίον Πέλκα». Μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, το χωριό μαράζωσε από την εσωτερική (κυρίως προς Κοζάνη, Βέροια, Θεσσαλονίκη) και εξωτερική (κατά βάση Σικάγο, Τορόντο, Μελβούρνη) μετανάστευση. Οι απόγονοι των Πελκιωτών διαπρέπουν σε ποικιλία επαγγελματικών κλάδων και επισκέπτονται την ιδιαίτερη πατρίδα τους στις γιορτές και κυρίως το Δεκαπενταύγουστο.

Εκδηλώσεις

Στο χωριό λειτουργούν Λαογραφικός και Πολιτιστικός σύλλογος. Καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους πραγματοποιούνται πλείστες εκδηλώσεις πολιτισμού που προάγουν την τοπική λαογραφία. Αντιπροσωπευτικότερες είναι η Γιορτή του Δράκου στα τέλη Ιουλίου, η Γιορτή Κρασιού στα τέλη Αυγούστου και η Γιορτή του Μούστου στις αρχές Οκτωβρίου. Την παραμονή του Δεκαπενταύγουστου γίνεται μεγάλο γλέντι στην αυλή του παλιού Σχολείου, προς τιμήν της πολιούχου Θεοτόκου, όπου ανταμώνονται οι απανταχού Πελκιώτες.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδει

Δύο ακόμα φωτογραφίες από το υψόμετρο τον 1370 μέτρων,όπου σε αυτές φαίνεται ο Πελεκάνος από ψιλά .

πατήστε πάνω στον player για να ακούσετε τα τραγούδια.

Δήμος Ασκίου Μέρος Ά(Ιστορικό του Δήμου Ασκίου,Ασκιον Όρος)

Συνεχίζοντας το φωτογραφικό μας ταξίδι,προχωράμε προς την περιοχή του Δήμου Ασκίου,ο οποίος ακολουθεί τουλάχιστον γεωγραφικά,μετά τον Δήμο Σιάτιστας.

Εδώ βλέπουμε μια πανοραμική της περιοχής του Ασκίου που η λήψη τη πραγματοποιήθηκε από

την Ανάληψη της Γαλατινής και στην φωτογραφία αυτή διακρίνετε τ δημοτικό διαμέρισμα του Καλονερίου

Δήμος Άσκιου

O Δήμος Ασκίου δημιουργήθηκε το 1997 με την εφαρμογή του σχεδίου ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠOΔΙΣΤΡΙΑΣ και αποτελείται από τα Δημοτικά Διαμερίσματα Καλονερίου, Ναμάτων, Γαλατινής, Εράτυρας, Πελεκάνου και Σισανίου, πρώην κοινότητες και αντίστοιχους οικισμούς. Το δημοτικό μέγαρο στεγάζεται στην περιοχή της Αγίας Κυριακής, 1 χιλιόμετρο από το Δ..Δ Καλονερίου.

Oι οικισμοί του Δήμου βρίσκονται στις δυτικές πλαγιές του Ασκίου όρους. Το όρος Άσκιο ή Σινιάτσικο, με υψόμετρο 2.111μ., είναι από τα κυριότερα βουνά του Νομού Κοζάνης. Πετρώδες και γυμνό από την ανατολική και νότια πλευρά όπου βρίσκεται η Σιάτιστα, η Γαλατινή και η Εράτυρα, διαθέτει στη δυτική πλευρά αρκετή βλάστηση, ιδιαίτερα στον οικισμό Νάματα αλλά και στο Σισάνι.

O δήμος καταλαμβάνει μια έκταση 196,8 χιλιάδες στρέμματα με ποσοστό δασοκάλυψης 8,79% (17,9 χιλιάδες στρέμματα). Oι κορυφές του Ασκίου είναι ενταγμένες στο δίκτυο προστασίας NATURA 2000 σε μια έκταση 79.300 στρεμμάτων. Στις φυσικές ομορφιές του βουνού περιλαμβάνονται το εξωκλήσι του Αγίου Μάρκου, το μονοπάτι Νάματα - Σισάνι - Βλάστη 20 χιλιόμετρα, το σπήλαιο Αγιότρυπα ή σπήλαιο του Αϊ Λιά στην Εράτυρα στη θέση Ισιώματα, το οποίο έχει διάδρομο 50 μέτρα, μια μικρή λίμνη και υπέροχους σταλακτίτες και σταλαγμίτες, ενώ υπάρχουν και κάποιες μικρότερες σπηλιές με ωραίο διάκοσμο στη Γαλατινή.

O συνολικός πληθυσμός του Δήμου ανέρχεται σε 5.388 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 1991. Ανά Δημοτικό Διαμέρισμα έχουμε:

Δημοτικό Διαμέρισμα

Γαλατινή 2.097

Εράτυρα 1.460

Καλονέρι 617

Νάματα 186

Πελεκάνος 614

Σισάνι 414

Σύνολο 5.388

Η περιοχή του Ασκίου, με την πλούσια θρησκευτική παράδοση, τα πολυποίκιλα πολιτιστικά δρώμενα και τα εξαιρετικής ποιότητας τοπικά προϊόντα που διαθέτει, μπορεί να αναχθεί σε ένα σημαντικό τουριστικό προορισμό στο Νομό Κοζάνης και ευρύτερα στη Δυτική Μακεδονία. Αυτός είναι και ένας από τους στόχους της Δημοτικής Αρχής και επιδιώκεται παράλληλα η βελτίωση του τουριστικού περιβάλλοντος της περιοχής μέσω του εμπλουτισμού του τουριστικού προϊόντος και της συμβολής στην δημιουργία δομών και υποδομών κατάλληλων για την ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού.
Στο Σισάνι λειτουργεί ο ορεινός ξενώνας "ΜΥΡΙΧOΣ", ο οποίος έχει πανοραμική θέα προς τον ποταμό Μύριχο και προς το όρος 'Ασκιο με υψόμετρο 2.111μ. Εκεί μπορεί να βρεί κανείς παραδοσιακούς γευστικούς μεζέδες με μανιτάρια βουνού, τοπικές πίτες και εκλεκτό ντόπιο κρασί Πελεκάνου.

Β. ΙΣΤOΡΙΑ-ΠOΛΙΤΙΣΜOΣ-ΑΡΧΑΙOΛOΓΙΚOΙ ΧΩΡOΙ

H Γαλατινή κατοικείται από τα πανάρχαια χρόνια όπως αποδεικνύεται από τα ίχνη φρουρίου στη θέση Καστρέλλι. Oι κάτοικοι ασχολούνται παραδοσιακά με τη γουνοποιία, ενώ πολύ σημαντική είναι η συνεισφορά τους σε εθνικούς αγώνες, ιδιαίτερα στο Μακεδονικό Αγώνα. Από τα γνωστότερα έθιμα της περιοχής είναι ο «Χορός της Ρόκας», την Τρίτη μέρα του Πάσχα που συμβολίζει τον αποχαιρετισμό των ανδρών που άλλοτε έφευγαν για να δουλέψουν ως χτίστες σε ξένα μακρινά μέρη.
Η Εράτυρα είναι γνωστή για τα πολλά αρχοντικά, χτισμένα σύμφωνα με μια ιδιαίτερη τοπική λαϊκή παράδοση. Σημαντικός είναι ο Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου στο κέντρο του οικισμού, κτισμένος το 1844, που διαθέτει το μοναδικό ξυλόγλυπτο τέμπλο στο ιερό του και πολύ ωραίες παλιές αγιογραφίες. Γύρω από την Εράτυρα υπάρχουν διάσπαρτα ίχνη από αρχαίους τειχισμένους οικισμούς και πλήθος άλλων αρχαιολογικών χώρων που μαρτυρούν την ύπαρξη οργανωμένων οικισμών με ανεπτυγμένη οικιστική οργάνωση και εύρωστη οικονομία. Υπάρχουν αρκετά μονοπάτια που οδηγούν στο όρος Άσκιο, με ιδιαίτερης σημασίας αυτό που οδηγεί προς το εξωκλήσι του Αγίου Μάρκου.
Λίγο έξω από την Εράτυρα, ανεβαίνοντας προς το Άσκιο, στην παλαιά και εγκαταλειμμένη Μονή του Αγίου Αθανασίου λειτουργεί Δημοτικός Ξενώνας, ενώ η εκκλησία της Μονής, η οποία διαθέτει ιδιαίτερα ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο, βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο της αναπαλαίωσης. Στον ξενώνα αυτό φιλοξενούνται συχνά ομάδες ποδοσφαίρου για την προετοιμασία τους λόγω του πολύ καλού κλίματος της περιοχής. Κάτω από τη Μονή έχει δημιουργηθεί πάρκο μεγάλης έκτασης με παιδικές χαρές, γήπεδα μπάσκετ και ποδοσφαίρου και πολύ ωραίο φυσικό περιβάλλον.
Σε απόσταση 5,5 χλμ. από την Εράτυρα βρίσκεται ο οικισμός του Πελεκάνου, όπου έχουν βρεθεί αρχαία τείχη στο λόφο με την εκκλησία του Αϊ Γιώργη.

ΣΙΣΑΝΙO

Το Σισάνι, γνωστό για τα φασόλια του (γιορτή φασολιού),βρίσκεται σε πολύ ωραία τοποθεσία και απέχει 55χιλ από την Κοζάνη. Στην είσοδο του Ναού υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα της Ρωμαϊκής εποχής 146-147 μ.χ όπου αναγράφονται τα ονόματα ελλήνων και ρωμαίων αθλητών. Ιδιαίτερη ανάπτυξη όμως είχε η περιοχή στα βυζαντινά χρόνια. Τον 11ο αιώνα ήταν έδρα της Επισκοπής Σισανίου, με δικαιοδοσία όλο το Βόιο.
Η Επισκοπή Σισανίου ήταν σημαντικό θρησκευτικό κέντρο και διέθετε πολυτελή σταυρόσχημο ναό με τρούλο μεγέθους 36Χ23 μέτρα, που εντάσσεται στους μεγάλους επισκοπικούς ναούς της Μακεδονίας του 11ου αιώνα. Δίπλα στα ερείπια του ναού βρίσκεται η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου, κτισμένη το 1662, οπότε και αγιογραφήθηκε με ιδιαίτερα ωραίες και πρωτότυπες αγιογραφίες. Oι τέσσερις μαρμάρινες κολόνες που στηρίζουν την Αγία Τράπεζα είναι όλες διαφορετικές μεταξύ τους.
Για την αρχαία πόλη του Σισανίου ο φιλόλογος και ιστορικός Μαργαρίτης Δήμιτσας αναφέρει:
«Εν τη θέση ταύτη, υπήρχε πόλις τις αρχαία, άγνωστος ημίν αλλαχόθεν. Η δε άγνωστος αυτή πόλις ην Ελληνική, έχουσα διοργάνωσιν ομοίαν τη εν Ελλάδι και Πελοποννήσω πόλεων.»
Τέλος, σε απόσταση 14 περίπου χλμ. από την Εράτυρα βρίσκεται ο οικισμός των Ναμάτων, ωραιότατο χωριό στους πρόποδες του Ασκίου όρους, με πολύ γραφικά σπίτια και εξαιρετικό κλίμα. Η ίδρυση του χωριού χάνεται στο μεσαίωνα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1320μ. και η βασική ασχολία των κατοίκων είναι η νομαδική μεγαλοκτηνοτροφία.
Η ευρύτερη περιοχή του Ασκίου είναι ένας χώρος όπου οι αιώνες άφησαν ανεξίτηλη τη σφραγίδα των Ελλήνων προγόνων. Η ιστορική πορεία των οικισμών του Ασκίου και η πολιτιστική τους εξέλιξη, τόσο κατά τους βυζαντινούς χρόνους όσο και μεταγενέστερα κατά τους νεώτερους χρόνους, είναι άρρηκτα δεμένη με την συνολική ιστορική πορεία της Μακεδονίας και του Ελληνισμού.

Γ. ΜOΝΑΣΤΗΡΙΑ

Η περιοχή είναι ιδιαίτερα γνωστή για τον μεγάλο αριθμό βυζαντινών και μεταβυζαντινών ναών που διαθέτει, ιδιαίτερα στην Εράτυρα όπου υπάρχουν πολύ καλά διατηρημένες 23 εκκλησίες, αλλά και στο Σισάνι που ήταν μεγάλο θρησκευτικό κέντρο ήδη από τον 11ο αιώνα. Oι σημαντικότερες εκκλησίες της περιοχής είναι: Άγιος Γεώργιος, Άγιοι Ανάργυροι, Αναλήψεως, Κοιμήσεως Θεοτόκου, Άγιος Νικόλαος, Άγιοι Απόστολοι και η Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου στην Εράτυρα, Αγία Παρασκευή στα Νάματα, Άγιος Νικόλαος, Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σισανίου και Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως στο Σισάνι, Αγίας Αναλήψεως και Παναγίας στη Γαλατινή, Αγίας Κυριακής στο Καλονέρι.

Άσκιo

Το Άσκιο ή Σινιάτσικο είναι βουνό του νομού Κοζάνης. Το υψόμετρο της κορυφής του είναι 2111 m.

Όρος της Δυτικής Μακεδονίας, με ψηλότερη κορυφή 2.111μ (ανώνυμη) στο μεσαίο τμήμα του. Νότια συνέχεια του Βερνού –Βίτσι και μεσαίος κρίκος της ορεινής αλυσίδας, που σχηματίζει με το Βίτσι προς βόρεια και τον Βούρινο προς νότο, αρχίζει από τα στενά της Κλεισούρας στην περιοχή που ενώνονται τα σύνορα των νομών Φλωρίνης – Καστοριάς – Κοζάνης, προχωρεί με νότια νοτιοανατολική κατεύθυνση στο νομό Κοζάνης και απολήγει νότια της Σιάτιστας, στη διάβαση που περνά ο δρόμος που συνδέει την Κοζάνη με τα Γρεβενά και αρχίζει ο Βούρινος.

Το μήκος του είναι περίπου 33 χλμ.

Τα πετρώματα του είναι κυρίως κρυσταλλικά, δεν έχει σημαντικά υδάτινα ρεύματα, τα περισσότερα από αυτά καταλήγουν νότια του Άσκιο στον Αλιάκμονα, εκτός από μερικά που καταλήγουν στην Βεγορίτιδα λίμνη μέσω του ποταμού Σουλού που διαρρέει τον Εορδαϊκό κάμπο και περιφερειακά την Πτολεμαΐδα.

Η Δυτική Βορειοδυτική πλευρά καλύπτεται με δάση καθώς και η Ανατολική βορειοανατολική , αντίθετα στα νότια το Άσκιο είναι Βραχώδες. Από βορά προς νότο υπάρχουν οι εξής οικισμοί:Βλάστη, Σισάνι, Δρυόβουνο, Πελεκάνος, Εράτυρα, Γαλατινή, Καλονέρι, Μικρόκαστρο και Σιάτιστα, Ανατολικά Φούφας, Μηλοχώρι, Αναρράχη, Κρυόβρυση, Άρδασσα, Ασβεστόπετρα, Λιβερά, Σιδεράς, Λυγερή, Καλαμιά, Αλωνάκια, Σκήτη προς Νοτιοανατολικά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Σε αυτήν την φωτογραφία,από την περιοχή του Ασκίου διακρίνετε η Νεάπολη του Βο'ί'ου και ο δρόμος που οδηγεί σε αυτήν

.

ΔΗΜΟΣ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ Μερος Γ΄(Μικρόκαστρο,Ι.Μ. ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΜΙΚΡΟΚΑΣΤΡΟY)

Συνεχίζοντας το φωτογραφικό μας οδοιπορικό στην περιοχή της Σιάτιστας,σε αυτήν την τρίτη ανάρτηση τελειώνουμε αρχικά με την πανοραμική φωτογράφηση του Δήμου Σιάτιστας,και της γύρω περιοχής,εδώ θα γίνει μια παρουσίαση κάποιων φωτογραφιών από το Μικρόκαστρο που όπως έχουμε πει στην προηγούμενη ανάρτηση μας,ανήκει στον Δήμο Σιάτιστας,της Ιέρας Μονής Κοιμήσεως της Θεοτόκου ή όπως είναι γνωστή στο πανελλήνιο ως η Παναγιά του Μικροκάστρου,και κάποιες πανοραμικές του Βο'ί'ου, η λήψη των οποίων πραγματοποιήθηκε στις

19/2/2010,από την περιοχή του Παλαιόκαστρου απέναντι από την Σιάτιστα και για αυτό τον λόγο τις εντάσσουμε και αυτές στις φωτογραφίες που αφορούν την περιοχή γύρο από τον Δήμο Σιάτιστας,και αφού τελειώσουμε με αυτήν μας την φωτογραφική αναφορά στην περιοχή της Σιάτιστας,θα συνεχίσουμε το φωτογραφικό μας ταξίδι προς την περιοχή του Δήμου Ασκίου.

Κώστας Βασιλειάδης.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μικροκάστρου

Το Μικρόκαστρο(τσιαρούσνο) είναι ένα από τα κεφαλοχώρια του Βο'ί'ου που ανήκει στον Δήμο Σιάτιστας,το οποίο είναι γνωστό στο πανελλήνιο από την Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου ή αλλιώς Μονή της Παναγίας του Μικροκάστρου.Η ιστορία του χωριού χάνεται στα βάθη των χρόνων και αυτό συνάγεται από μία επιγραφή που βρίσκεται στο εξωκκλήσι του Αγίου Αθανασίου ,που χρονολογείτε το 1050 μ.χ,και η επιγραφή αναφέρει ''Ενταύθα Κείται η κάρα Νικολάου Ιερέως''.Το όνομα του το χωριό το πείρε από το όρος Καστράκι που βρίσκεται απέναντι από το χωριό,από το οποίο περνά ο δρόμος που πάει για την Σιάτιστα,και το μέρος αυτό ειναι γνωστό απο την μάχη της Σιάτιστας που πραγατοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 1912.

Ι.Μ. ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΜΙΚΡΟΚΑΣΤΡΟY

Το μοναστήρι ιδρύθηκε το 1753 και βρίσκεται σε θέση που προσφέρει πανοραμική θέα του Βοΐου, μέχρι την Πίνδο. Είχε σημαντική δράση στους εθνικούς αγώνες και εορτάζει στις 15 Αυγούστου, ημέρα της Κοίμησης της Θεοτόκου. Ιδιαίτερα επιβλητικός και γραφικός είναι ο γιορτασμός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας Μικροκάστρου.

Στο μοναστήρι αυτό εκατοντάδες πιστοί από όλη την Δυτική Μακεδονία προσκυνούν κάθε χρόνο την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας που

χρονολογείται από το 1603. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελεί η αναβίωση του

εθίμου των προσκυνητών καβαλάρηδων οι οποίοι με τα στολισμένα άλογα τους κατεβαίνουν στο μοναστήρι της Παναγίας , για να τιμήσουν και να ευχαριστήσουν την Υπέρμαχο Στρατηγό για τη θαυματουργή της δύναμη. Στον κεντρικό ναό της μονής, που είναι βασιλικού ρυθμού, υπάρχει εικόνα της Παναγίας που αποδίδεται στο χρωστήρα του Λουκά.Από το 1993, η Ι.Μ. Παναγιάς Μικροκάστρου, με προεδρικό διάταγμα χαρακτηρίστηκε γυναικείο μοναστήρι. Η σημερινή ηγεσία του μοναστηριού έχει προχωρήσει στην ανακαίνιση της εκκλησίας και του περιβάλλοντος χώρου, προσθέτοντας δύο ακόμη εκκλησίες. Οι πιστοί συρρέουν στο προσκύνημα της Παναγιάς, καθʼ ότι ο Έλληνας παραμένει πιστός στις παραδόσεις του.

Εδώ βλέπουμε μια φωτογραφία της Ιεράς Μονής του Μικρόκαστρου η λήψη της οποίας πραγματοποιήθικε,απο την Εγνατία οδό,πριν μπούμε στο δρόμο, που οδηγή τόσο στην Μονή,όσο και στο χωριό.

Η Επαρχία Βο'ί'ου όπως φαίνεται από την περιοχή απέναντι από την Σιάτιστα κοντά στο παλαιόκαστρο.

Σε αυτές της φωτογραφίες διακρίνεται το τμήμα της Εγνατίας οδού που οδηγεί στην Νεάπολη και από εκεί στην Καστοριά

Και μία ακόμα φωτογραφία της Σιάτιστας

και έτσι μπορούμε να πούμε ότι ολοκληρώσαμε προς το παρόν το φωτογραφικό μας ταξίδι όσον αφορά στην περιοχή της Σιάτιστας,και συνεχίζουμε προς την άλλες περιοχές που αποτελούν τμήματα της Επαρχίας Βο'ί'ου.

Στην συνέχεια σας παραθέτουμε να ακούσετε το έντεκα.

Tο Έντεκα

Πρόκειται για έναν από τους πιο γνωστούς σκοπούς της Κεντρικής και κυρίως της Δυτικής Μακεδονίας. Η μελωδία του αποτελείται από δύο μουσικές φράσεις, που καλύπτουν αντίστοιχα τους δυο στίχους κάθε διστίχου. Ο γρήγορος εννεάσημος ρυθμός δημιουργεί μεγάλη ευθυμία και δίνει στους χορευτές μεγάλη ευχέρεια για αυτοσχεδιασμούς. Χορεύεται με στροφές, πηδήματα και ελαφρά καθίσματα και χαρακτηρίζεται από απόλυτη ελευθερία φόρμας, γι’ αυτό και είναι γνωστός και ως Ξετσάκωτος και Σκόρπιος.

Τι 'θελα και σ’ αγαπούσα

κι δεν κάθουμαν καλά

Πήρα ζάλη στο κεφάλι

δυο μαχαίρια στην καρδιά

Τα ωραία σου τα μάτια

στον καθρέφτη μην τα δεις

γιατί μόνη σου αγαπιέσαι

και εμένα λησμονείς.

Κίνησα να ‘ρθω το βράδυ

μ' έπιασε ψιλή βροχή

το θεό παρακαλούσα

για να σέ 'βρω μοναχή.

Ούτε μοναχή σε βρίσκω

ούτε με τη μάνα σού

μον σε βρίσκω στο σεργιάνι

με τις φιλενάδες σου.